Nadciśnienie w ciąży – przyczyny, objawy, leczenie

Nadciśnienie tętnicze w ciąży – stan przedrzucawkowy i nadciśnienie przewlekłe

Dlaczego ciąża może wywołać nadciśnienie? W czasie ciąży dochodzi do fizjologicznych zmian w organizmie, które mogą sprzyjać przekroczeniu norm prawidłowego ciśnienia. Przede wszystkim należy tutaj uwzględnić wzrost objętości krwi, który przy braku prawidłowej relaksacji naczyń krwionośnych i zmniejszenia oporu obwodowego, będzie prowadził do nadmiernie wysokiego ciśnienia w ciąży (nadciśnienie indukowane ciążą).

U kobiet u których po raz pierwszy zostało rozpoznane wysokie ciśnienie po dwudziestym tygodniu ciąży, a w ich moczu brak jest białka, możemy mówić o nadciśnieniu tętniczym ciążowym.

Jeśli w moczu zostaną wykryte cząsteczki białka w ilości powyżej trzystu miligramów na dobę (białkomocz), pozwala to na postawienie rozpoznania stanu przedrzucawkowego , co wynika z ograniczenia perfuzji narządów i wymaga pilnego leczenia, by nie dopuścić do rozwoju rzucawki. Stanem rzucawkowym określa się wystąpienie drgawek uogólnionych u kobiety z uprzednio występującym nadciśnieniem ciążowym oraz białkomoczem.

O nadciśnieniu przewlekłym w ciąży możemy mówić, jeśli wysokie ciśnienie występowało przed ukończeniem dwudziestego tygodnia ciąży i nie ustępuje samoistnie po ponad miesiącu od porodu.

Bardzo wysokie ciśnienie tętnicze w ciąży i pozostałych pacjentów o wartościach odpowiednio powyżej 160 mmHg i 110 mmHg, określa się również jako ciężkie i powinno być bezwzględnie leczone farmakologicznie lekami hipotensyjnymi.

Jakie są przyczyny wysokiego ciśnienia w ciąży?

Przyczyny wysokiego ciśnienia w ciąży można podzielić na pierwotne i wtórne. Nadciśnienie pierwotne stanowi najczęstszą przyczynę u osób dorosłych, a odnosi się bezpośrednio do choroby naczyń krwionośnych. Natomiast nadciśnienie wtórne wynika z czynników innych niż naczyniowe.

Czynniki ryzyka wystąpienia wysokiego ciśnienia tętniczego w ciąży to:

• cukrzyca,
• hiperlipidemia, dyslipidemia,
• otyłość, nadwaga,
• niewydolność nerek,
• choroba niedokrwienna serca.

Z nadciśnieniem tętniczym w ciąży możemy mieć również do czynienia w związku z przyjmowaniem niektórych leków i substancji psychostymulujących.

Nadciśnienie – objawy nadciśnienia ciążowego

Nadciśnienie tętnicze stanowi chorobę, którą łatwo jest przeoczyć. Między innymi ze względu na skąpą ilość objawów, które towarzyszą wysokiemu ciśnieniu. Zazwyczaj rozpoznanie stawia się na podstawie badań przesiewowych, które powinny być rutynowo wykonywane u każdej kobiety ciężarnej w trakcie kontroli u ginekologa.

W rzadkich wypadkach pojawiają się takie objawy nadciśnienia w ciąży, jak:

• ból głowy,
• zaburzenia snu,
• obrzęki kończyn dolnych,
• męczliwość.

Objawem nadciśnienia tętniczego bywają także częste krwawienia z nosa.

Czym grozi nadciśnienie w ciąży?

Każda ciąża u kobiety z wysokim ciśnieniem tętniczym uznawana jest za ciążę wysokiego ryzyka. Głównie ze względu na podwyższone ryzyko wewnątrzmacicznego ograniczenia wzrostu płodu, a nawet wewnątrzmacicznego obumarcie płodu. Wysokie ciśnienie w czasie ciąży grozi także przedwczesnym oddzieleniem łożyska, porodem przedwczesnym oraz napadem drgawkowym (rzucawką).

Szczególnie dużym ryzykiem wystąpienia powikłań nadciśnienia w ciąży obciążone są kobiety w wieku powyżej czterdziestego roku życia, z bardzo wysokim ciśnieniem, obciążającym wywiadem położniczym dotyczącym poprzednich ciąż, a także z chorobami dodatkowymi związanymi z zespołem metabolicznym, niewydolnością nerek i niektórymi chorobami autoimmunologicznymi.

Jak obniżyć ciśnienie? Jak leczyć nadciśnienie w ciąży?

Leczenie nadciśnienia w ciąży jest podobne do postępowania w wysokim ciśnieniu u innych pacjentów. Wyjątek stanowi zalecenie ograniczania aktywności fizycznej na czas trwania ciąży. W przypadku nadciśnienia dieta także odgrywa znaczącą rolę. Ważne jest przede wszystkim ograniczenie soli kuchennej.

W przypadku ciężkiego nadciśnienia tętniczego u ciężarnych należy włączyć leczenie farmakologiczne. Stan przedrzucawkowy powinno leczyć się w warunkach szpitalnych, stosuje się reżim łóżkowy i częste mierzenie ciśnienia. Powinno się również oceniać stan płodu, a także pracę narządów wewnętrznych ciężarnej, jak nerki czy wątroba. Włączenie leczenia farmakologicznego pozwala zapobiegać dalszej ewolucji choroby i wystąpieniu rzucawki.

Lekiem pierwszego rzutu w nadciśnieniu ciężarnych jest metyldopa. W dalszej kolejności stosuje się labetalol i nifedypidę. Po wykluczeniu stanu przedrzucawkowego i zaburzeń wzrastania płodu można dołączyć leczenie hipotensyjne diuretykami.