Grzybica pochwy w ciąży – leki i sposoby leczenia objawów grzybicy

Infekcje intymne w ciąży – grzybica czy bakteryjne zapalenie pochwy?

Do klinicznych objawów grzybicy pochwy należą świąd, pieczenie i uczucie dyskomfortu w pochwie, jej przedsionku i na sromie (wtedy mówimy o zapaleniu pochwy i sromu). Ponadto obserwuje się charakterystyczne białe upławy z pochwy z twardszymi grudkami porównywanymi w literaturze do konsystencji twarogu. Zdarza się, że grzybiczemu zapaleniu pochwy towarzyszy w początkowym okresie uczucie suchości pochwy i świądu bez wyraźnej wydzieliny. Nie czujemy przy tym żadnego przykrego zapachu, co różni kandydozę pochwy od zakażenia bakteryjnego. Czasami można wyczuć jedynie słodkawą woń drożdży. Zapaleniu pochwy towarzyszy jej obrzęk i przekrwienie okolicznej śluzówki. W czasie grzybicy pochwy w ciąży stosunki płciowe nie są jednoznacznie przeciwwskazane, lecz z całą pewnością są nieprzyjemne.

Przeczytaj też: Paracetamol w ciąży

Drożdżycę pochwy należy różnicować z o wiele groźniejszym zakażeniem bakteryjnym. W przypadku bakteryjnego zapalenia pochwy wydzielina z dróg rodnych ma kolor żółtawy lub zielonkawy (żółte upławy lub zielone upławy), a jej zapach jest wyraźnie nieprzyjemny. Zdarzają się też infekcje rzęsistkowe, z obfitą pienistą wydzieliną i mieszane, wymagające kompleksowego leczenia. Należy też pamiętać, że zwłaszcza w III trymestrze ciąży może pojawić się obfita, przejrzysta lub biało-przezroczysta wydzielina z pochwy, która nie ma związku z infekcją i nie towarzyszą jej wymienione wyżej objawy.

Grzybica pochwy w ciąży – przyczyny infekcji grzybiczej

Kandydoza pochwy występuje sporadycznie u kobiet przed okresem dojrzewania i przechodzących menopauzę. Świadczy to o związku między aktywnością żeńskich hormonów płciowych a częstością zakażeń pochwy wywołanych przez drożdże z rodzaju Candida. Z uwagi na zmiany poziomów owych hormonów, wyjątkowo ryzyko grzybiczego zapalenia pochwy w ciąży zwiększa się w dwojaki sposób. Z jednej strony zmiana środowiska pochwy sprawia, że panujące w niej pH i rozpulchnienie śluzówki ułatwia rozwój drożdży. Z drugiej strony nieco osłabiony układ odpornościowy ciężarnej nie zwalcza tak skutecznie infekcji jak w okresie poza ciążą.

Do dodatkowych czynników przyczyniających się do grzybicy pochwy w ciąży należą:

• używanie syntetycznej nieprzewiewnej bielizny, noszenie obcisłych ubrań,

• nadmierna dbałość o higienę okolic intymnych – wywołuje niszczenie prawidłowych bakterii, co ułatwia inwazję grzybów, czemu sprzyja m.in. chlorowana woda,

• częste irygacje pochwy (płukanie).

• cukrzyca, choroba Cushinga, anemia i inne niedobory witamin czy mikroelementów,

• alergie, stan po antybiotykoterapii, zapalenie bakteryjne okolic intymnych,

• błędy dietetyczne – duża ilość cukrów prostych,

• ryzykowne zachowania seksualne.

Wystąpienie pieczenia i swędzenia pochwy w ciąży nie powinno być ignorowane. Po wystąpieniu objawów grzybiczego zapalenia pochwy należy skonsultować się z lekarzem.

Drożdżyca pochwy – jak leczyć grzybicze zapalenie pochwy w ciąży?

Leczenie grzybicy pochwy w ciąży zależy od nasilenia dolegliwości i częstości nawrotów kandydozy. Najbardziej popularnym schematem jest krótkotrwała terapia doustnym lekiem przeciwgrzybiczym połączona z dopochwowym stosowaniem środków przeciwgrzybiczych i globulek zawierających bakterie kwasu mlekowego.

W postaci nawrotowej choroby pochwy leczenie doustne i dopochwowe przedłuża się nawet do 6 miesięcy. Niestety w okresie ciąży najbardziej skuteczne leki doustne są przeciwwskazane ze względu na możliwe działanie szkodliwe dla dziecka. Poleca się wtedy miejscowe stosowanie kremów przeciwgrzybiczych (np. z klotrimazolem – jedyny dostępny bez recepty), regularne stosowanie globulek z bakteriami kwasu mlekowego, noszenie przewiewnej bawełnianej bielizny i używanie specjalnego płynu do higieny intymnej (o pH ok. 3,5).

Poleca się też spanie w koszuli nocnej, całkowitą rezygnację z tamponów i w miarę możliwości z wkładek i podpasek, by delikatnie osuszać okolicę sromu. Na wyjątkowo przykre dolegliwości można zastosować lek na grzybicę pochwy w postaci maści z dodatkiem sterydu i dołączyć doustny lek przeciwbólowy np. paracetamol. Z diety powinno się wyeliminować cukry proste (słodycze) i włączyć probiotyk lub jogurty.

Ciężarne są też wyjątkowo podatne na nawracającą grzybicę pochwy , gdyż przez rezygnację z leków doustnych istnieje możliwość rozwijania się drożdży w ich przewodzie pokarmowym i łatwa ich migracja z okolic odbytu w kierunku sromu i pochwy.

Leczenie partnera kobiety cierpiącej na kandydozę pochwy jest kwestią sporną. Za większość przypadków zakażenia odpowiadają grzyby popularne w środowisku, występujące powszechnie w jamie ustnej, przewodzie pokarmowym i drogach rodnych, lecz powodujące chorobę u niektórych osób. W związku z łatwością ponownego zakażenia nie leczy się więc osób, które nie prezentują objawów infekcji intymnej. Jednocześnie do 15 proc. przypadków stanu zapalnego pochwy wywołanego przed grzyby jest spowodowane przez inne, bardziej agresywne szczepy drożdży, wtedy nieodzowne staje się leczenie obojga partnerów.

Czy grzybica w ciąży jest groźna dla dziecka?

Grzybica w ciąży nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla przebiegu ciąży czy zdrowia dziecka. Jednak uszkadza ona mechanizmy obronne chroniące dziecko przed wtargnięciem do jego środowiska bakterii. Poprzez ułatwianie inwazji bakteryjnej może wtedy dojść do zakażenia błon płodowych z ich przedwczesnym pęknięciem, przedwczesnym porodem i zakażeniem dziecka. Dodatkowo wyjątkowo nieprzyjemne objawy kandydozy budzą lęk i stres u przyszłej mamy. Istnieją doniesienia, że poród drogami natury przez kobiety z kandydozą pochwy zwiększa częstość pleśniawek i odparzeń u noworodków.

Grzybicze zapalenie pochwy spotka w ciągu życia przynajmniej raz każdą kobietę, wiele z nich będzie borykało się z nawracającą kandydozą. Głównym objawem choroby jest swędzenie pochwy w ciąży, jednak w zaawansowanych przypadkach lub u kobiet uczulonych na alergeny Candida, nawet pieczenie pochwy. W tej sytuacji najlepiej skontaktować się z ginekologiem. Objawy infekcji grzybiczej pochwy są dosyć niespecyficzne i nie zawsze umożliwiają wykluczenie infekcji bakteryjnej. Aby postawić pewną diagnozę niejednokrotnie należy pobrać wymaz z pochwy (badanie mikrobiologiczne), by stwierdzić czy przyczyną dolegliwości są drożdże i na jakie leki będą wrażliwe. W postaci grzybicy nawracającej mogą okazać się potrzebne dodatkowe badania, np. w kierunku cukrzycy. Leczenie jest intensywne, nieraz długotrwałe i tylko lekarz jest w stanie polecić silne leki, które będą zarazem bezpieczne w ciąży.

Czytaj również: Pleśniawki u niemowląt – przyczyny, objawy i leczenie pleśniawek u dzieci