Rwa kulszowa w ciąży – przyczyny, objawy, leczenie

Ból pleców jest częstą dolegliwością ciężarnych. Bóle lędźwi najczęściej spowodowane są przeciążeniem mięśni kręgosłupa. Pojawiający się nagle, przeszywający, bardzo silny ból pleców, promieniujący do jednej z kończyn dolnych, może być objawem rwy kulszowej. Atak rwy kulszowej w ciąży częściej występuje u kobiet, które wcześniej miały problemy z kręgosłupem. Jak można sobie z nim poradzić w tym stanie? Jak leczyć rwę kulszową w ciąży?

Zapalenie korzonków – co to jest rwa kulszowa?

Rwa kulszowa, potocznie przez pacjentów określana także jako ból korzonków, to zespół objawów (nie choroba) związanych z uciskiem na nerw kulszowy lub tworzące go nerwy rdzeniowe. Atak rwy kulszowej objawia się silnym, nagłym bólem, zaczynającym się w dolnej części pleców i promieniującym do pośladka, kolana i w dół w kierunku stopy.

Ucisk, drażnienie nerwu kulszowego może pojawić się na całym przebiegu tworzących go włókien nerwowych. Niektórzy używają określenia rwa kulszowa jako specyficznej diagnozy, dotyczącej ucisku korzeni nerwowych przez przepuklinę krążka międzykręgowego.

Przepuklina krążka miedzykręgowego, zwana również dyskopatią, jest najczęstszą, ale nie jedyną przyczyną pojawienia się objawów rwy kulszowej. Każda inna przyczyna powodująca drażnienie nerwów na ich przebiegu może skutkować atakiem rwy kulszowej. Mogą to być zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, lokalne stany zapalne, guzy nowotworowe, osteoporoza, choroby zakaźne czy nawet cukrzyca.

Rwa kulszowa w ciąży – przyczyny ataku rwy kulszowej

Jakie są przyczyny rwy kulszowej, która pojawia się w okresie ciąży? Atak rwy kulszowej w ciąży może być wynikiem ucisku płodu na nerwy tworzące nerw kulszowy. Znacznie częstszą przyczyną rwy kulszowej w ciąży jest jednak pogłębienie się wcześniej istniejących problemów z kręgosłupem.

Mikrourazy, wzrost wagi oraz znaczące zmiany hormonalne, do których dochodzi w ciąży, prowadzą do zmniejszenia napięcia więzadeł kręgosłupa i zwiększonej ruchomości w stawach.

Sprzyja to powstawaniu przepukliny krążka międzykręgowego, czyli wysunięciu jego centralnej galaretowatej części poza obwodową, włóknistą część tworzącą jego obrys. Wysunięta poza otaczający pierścień środkowa część krążka, uciska włókna nerwowe, powodując ból na dalszym ich przebiegu. Wysunięcie się dysku (potocznie określane jako wypadnięcie dysku) może nastąpić w trakcie wysiłku lub pochylania się, szczególnie jeśli wcześniej występowały problemy z kręgosłupem.

Jak rozpoznać, czy to rwa kulszowa?

Ból pleców w ciąży jest często pojawiającą się dolegliwością. Atak rwy kulszowej w ciąży łatwo jednak odróżnić od innych rodzajów bólów. Jakie są objawy rwy kulszowej?

  • Ból pleców charakterystyczny dla rwy kulszowej cechuje się nagłym początkiem.
  • U ciężarnej może pojawić się uczucie osłabienia mięśni kończyny dolnej.
  • Ból w dole pleców promieniuje do pośladka, tylnej powierzchni uda, a nawet do stopy.
  • W ataku try kulszowej ostry, kłujący ból kręgosłupa lędźwiowego charakteryzuje się dużym natężeniem.

Silnemu bólowi lędźwi w ciąży mogą towarzyszyć: uczucie drętwienia, zaburzenia czucia, parestezje a nawet niedowład mięśni stopy.

Ból w lędźwiach – objaw Lasegue’a

Typowym dla rwy kulszowej jest objaw Lasegue’a. Wywołanie tego objawu polega na pojawieniu się narastającego bólu podczas biernego podnoszenia kończyny dolnej w pozycji leżącej. W ataku rwy kulszowej może zanikać odruch skokowy, a w skrajnych przypadkach dochodzi do zaburzenia oddawania moczu i defekacji.

Bóle pleców w ciąży, spowodowane nadmiernym obciążeniem kręgosłupa i okolicznych mięśni, nie mają zazwyczaj tak gwałtownego przebiegu jak rwa kulszowa, nie towarzyszą im również zaburzenia czucia.

W ciąży rwa kulszowa leczona jest objawowo. Po zakończeniu ciąży nawracająca, nieustępująca po ok. 6. tygodniach rwa kulszowa jest wskazaniem do konsultacji neurochirurgicznej w celu rozważenia operacji przepukliny krążka międzykręgowego.

Rwa kulszowa – leczenie. Jakie są sposoby na atak rwy kulszowej w ciąży?

Poważnym problemem w leczeniu rwy kulszowej w ciąży jest ograniczone zastosowanie silnych leków przeciwbólowych. Leki typowo przepisywane przez lekarzy podczas ataku rwy kulszowej nie mogą być zastosowane u kobiet w ciąży ze względy na ich szkodliwy wpływ na płód. Przyjmowanie jakichkolwiek leków przeciwbólowych zawsze należy skonsultować ze swoim lekarzem.

Najbezpieczniejszym lekiem przeciwbólowym stosowanym w ataku rwy kulszowej w ciąży jest paracetamol. Ma on jednak ograniczone działanie uśmierzające ból. Prostym sposobem na ból pleców jest stosowanie zimnych lub gorących okładów w miejscu najsilniejszego bólu lub przykładanie ich w okolicy krzyżowo-lędźwiowej.

Pozycją zmniejszającą ucisk na nerw kulszowy jest pozycja leżąca, na plecach z uniesionymi kończynami dolnymi wspartymi na krześle, poduszkach, tak, aby biodra i kolana były zgięte pod kątem 90 stopni. Pozostawanie w tej pozycji może zmniejszyć dolegliwości bólowe.

W przypadku rwy kulszowej wskazana jest odpowiednio dobrana dla pacjenta fizjoterapia. Fizykoterapia przy ograniczonych metodach farmakologicznych ma kluczowe znaczenie w ataku rwy kulszowej w ciąży. Ćwiczenia i rozciąganie mięśni często skutecznie pomagają w leczeniu bólu rwy kulszowej. Ulgę w bólach pleców w ciąży mogą przynieść również delikatne masaże napiętych partii mięśni.

Rwa kulszowa a poród – czy rwa kulszowa w ciąży jest groźna?

Rwa kulszowa bezpośrednio nie stanowi zagrożenia dla zdrowia płodu. Jednak silne dolegliwości bólowe u matki i stres mogą zagrażać dobrostanowi płodu. Dodatkowo osłabienie mięśni kończyn może prowadzić do upadków, które są niebezpieczne dla dziecka.

Rwa kulszowa może stanowić wskazanie do wykonania cięcia cesarskiego, szczególnie gdy towarzyszą jej duże zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa. Decyzja o sposobie porodu przy problemach z kręgosłupem tego typu podejmowana jest jednak zawsze indywidualnie, po uwzględnieniu stanu zdrowia matki oraz płodu.

Bibliografia

 
  1. Położnictwo. Fizjologia ciąży. Red. naukowa: Grzegorz H. Bręborowicz. Warszawa, 2012.
Opublikowano: ; aktualizacja: 22.11.2023

Oceń:
0.0

Weronika Węgrzynowska

Lekarz

Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Obecnie lekarz stażysta w szpitalu w Łowiczu.

Komentarze i opinie (0)

Może zainteresuje cię

Dziczyzna w ciąży – czy można ją jeść?

 

Hipotrofia płodu – przyczyny, diagnostyka, leczenie, rozwój dziecka hipotroficznego

 

Wstydliwe dolegliwości w ciąży

 

Katar w ciąży – jak się go pozbyć domowymi sposobami i lekami?

 

Ból kręgosłupa w ciąży – jakie są przyczyny, objawy i jak można go leczyć?

 

Zespół HELLP w ciąży – przyczyny, objawy, postępowanie

 

Co na ból kręgosłupa w ciąży?

 

Białe upławy w ciąży – obfite, grudkowate, serowate, wodniste – jakie są przyczyny?