Badanie glukozy w ciąży

Badanie stężenia glukozy we krwi wykonuje się, by sprawdzić, czy kobieta nie choruje na cukrzycę lub czy nie rozwinęła się u niej cukrzyca ciężarnych, czyli zaburzenie tolerancji węglowodanów, które pojawia się po raz pierwszy w ciąży lub w tym okresie zostaje wykryte i mija zazwyczaj krótko po porodzie. Dotyczy 1-10 proc. kobiet i nieleczone może być niebezpieczne dla ciężarnej i płodu.

Dwa rodzaje badań glukozy wykonywane w ciąży

1. Badanie stężenia glukozy na czczo – wszystkie ciężarne powinny wykonać je do 10. tygodnia ciąży.

2. Doustny test obciążenia glukozą (OGTT), w którym bada się poziom glukozy we krwi trzy razy:

• pierwszy raz – na czczo, przed doustnym podaniem 75g glukozy;
• drugi raz – godzinę po jej podaniu;
• trzeci raz – po dwóch godzinach od podania glukozy.

Ten test jest wykonywany standardowo między 24. a 28. tygodniem ciąży. Wcześniej (do 10. tygodnia ciąży) OGTT wykonuje się u kobiet, których wyniki badania glukozy na czczo były nieprawidłowe oraz u ciężarnych z grupy ryzyka – tych, które miały cukrzycę w poprzedniej ciąży, urodziły dziecko z makrosomią (nadmierną masą urodzeniową), otyłych oraz kobiet, które mają w najbliższej rodzinie osoby z cukrzycą. Koniecznie powiedz więc lekarzowi, jeśli ktoś z twoich bliskich ma cukrzycę, ty przechodziłaś już cukrzycę ciążową lub urodziłaś dziecko, które ważyło ponad 4 kg – to wszystko, podobnie jak nadwaga i otyłość, sprawia, że znajdujesz się w grupie ryzyka i jest podstawą do skierowania cię na dodatkowe badania.

Jak przygotować się do badania glukozy we krwi

1. Na badanie stężenia glukozy na czczo, najlepiej przyjść mniej więcej 8 godzin po ostatnim posiłku. Zbyt długi post może zafałszować wynik.
2. Doustny test obciążenia glukozą przeprowadzany między 24. a 28. tygodniem ciąży też wykonuje się na czczo. Warto wcześniej zapytać, czy trzeba przyjść ze swoją glukozą (można ją kupić w aptece). Ponieważ słodka mieszanka niejedną osobę przyprawiła o mdłości, można dodać do niej sok z cytryny. Na badanie warto zarezerwować sobie dwie godziny. W tym czasie wysiłek fizyczny jest zakazany, więc warto zabrać ze sobą coś do czytania. Można też przyjść z osobą towarzyszącą, bo niektóre kobiety skarżą się na zawroty głowy.
3. Trzy dni przed badaniem trzeba jeść regularnie posiłki (minimum trzy) i przyjmować zalecaną dzienną dawkę węglowodanów. Ograniczanie ich spożycia w tym okresie może spowodować zawyżenie wyników stężenia glukozy.

Do obu rodzajów badań pobiera się krew ze zgięcia łokciowego i potem oddaje ją do analizy. W przypadku testu obciążenia glukozą, po pierwszym pobraniu krwi trzeba w ciągu 5 minut wypić wodę z glukozą (ok. 150ml) i poczekać na kolejne pobrania. W tym czasie nie wolno się dużo ruszać (najlepiej spokojnie siedzieć), denerwować ani jeść. Można pić wodę niegazowaną.

Jeśli po wypiciu napoju z glukozą zwymiotujesz, badanie trzeba będzie powtórzyć innego dnia.

Wyniki badania glukozy

Stężenie glukozy na czczo

• poniżej 92 mg/dl – uznaje się za prawidłowe;
• między 92 mg/dl a 125 mg/dl – ciężarna jest kierowana na test z obciążeniem 75 g glukozy – taki, jaki standardowo wykonuje każda ciężarna dopiero po 24. tygodniu ciąży.
• 126 mg/dl i więcej – rozpoznaje się cukrzycę ciężarnych. W takiej sytuacji otrzymasz skierowanie do poradni diabetologicznej. Tam z pewnością zalecą dietę, a być może także przyjmowanie insuliny. Konieczne będzie również samodzielne kontrolowanie poziomu glukozy we krwi za pomocą glukometru.

Test obciążenia glukozą

Prawidłowe wartości testu obciążenia 75g glukozy:

• na czczo: do 92 mg/dl;
• po 1 godz.: do 180 mg/dl;
• po 2 godz.: do 153 mg/dl.

Jeśli któraś z wartości jest nieprawidłowa, lekarz rozpoznaje cukrzycę ciążową.