Osłabienie w ciąży – jakie są przyczyny i jak sobie radzić z brakiem sił w ciąży?

Osłabienie w ciąży – senność, zmęczenie, brak energii

Osłabienie, uczucie ciągłego zmęczenia, senność – te objawy zgłaszane są przed większość kobiet ciężarnych, zwłaszcza w pierwszym trymestrze. Zdarza się czasem, że jest to pierwszy objaw ciąży, który pojawia się jeszcze przed zatrzymaniem miesiączki.

Początek ciąży to także okres, w trakcie którego znaczny odsetek kobiet uskarża się na nudności i wymioty, które dodatkowo potęgują uczucie osłabienia organizmu. Drugi trymestr ciąży zwykle znoszony jest przez kobiety najlepiej, za to brak siły i energii może powrócić pod koniec ciąży.

Jakie są przyczyny osłabienia w ciąży?

W organizmie kobiety ciężarnej dochodzi do zmian uwarunkowanych hormonalnie – zmiany te mają na celu m.in. zapewnienie odpowiednich warunków rozwijającemu się płodowi i utrzymanie ciąży. Hormonem odpowiedzialnym m.in. za utrzymanie ciąży jest progesteron. Hormon ten działa rozszerzająco na naczynia krwionośne – skutkiem tego są m.in.:

• niskie ciśnienie,
• zawroty głowy,
• obniżenie koncentracji,
• uczucie zmęczenia i osłabienie,
• zimne poty,
• uderzenia gorąca,
• labilność nastroju,
• omdlenia.

Progesteron sprzyja także zatrzymywaniu wody w organizmie, przez co kobieta czuje się ociężała.

Ponadto, w organizmie ciężarnej dochodzi do zwiększenia ukrwienia w obrębie macicy – dzieje się to kosztem innych okolic ciała. Kolejną fizjologiczną zmianą jest przyspieszenie czynności serca i wzrost objętości krwi pompowanej przez serce. Może się to wiązać z nieprzyjemnym uczuciem kołatania serca, zwłaszcza podczas wysiłku fizycznego i zwiększoną męczliwością u ciężarnej.

Co oznacza osłabienie w I, II i III trymestrze ciąży?

Osłabienie w ciąży w pierwszym trymestrze mogą potęgować nudności i wymioty (występują one zwykle do 12.– 14. tygodnia ciąży). Wspomniane nudności i wymioty, w połączeniu z typową dla ciąży nadwrażliwością na zapachy, mogą sprawiać, że ciężarna niechętnie je i pije, co sprzyja osłabieniu.

Najczęściej kobiety uskarżają się na zmęczenie na początku ciąży – w momencie, gdy organizm przystosowuje się do zmian hormonalnych. Drugi trymestr najczęściej jest określany przez kobiety najlepszym okresem ciąży, kiedy to sił i energii jest najwięcej (w połowie ciąży zaczyna wzrastać ciśnienie tętnicze, co przekłada się na samopoczucie ciężarnej).

Zmęczenie i osłabienie w trzecim trymestrze ciąży może pojawić się ponownie – macica uciska na naczynia, wpływając na ukrwienie innych narządów, ponadto kobieta coraz bardziej odczuwa ciężar powiększającego się brzucha, pojawiają się też obrzęki. Ciężarna może mieć wrażenie słabości w nogach i rękach.

Czy ciągły brak sił w ciąży to objaw choroby?

Osłabienie w ciąży jest normalne, najczęściej stanowi fizjologiczną reakcję na zachodzące w ustroju zmiany, jednak zdarza się, że u jego podłoża leży również proces chorobowy.

Uczucie słabości i przemęczenia w czasie ciąży nierzadko wywołuje niedokrwistość, a także cukrzycę ciężarnych. U źródła nadmiernego zmęczenia w ciąży może leżeć także niedoczynność tarczycy. Powyższe choroby można łatwo wykluczyć na podstawie badań laboratoryjnych zlecanych przez lekarza prowadzącego ciążę. Nie wolno zatem zaniedbywać regularnych wizyt u ginekologa, któremu należy zgłosić każdy niepokojący objaw.

Pilnej interwencji lekarskiej wymaga omdlenie w ciąży z utratą przytomności > 15 minut, wystąpienie drgawek, uporczywych wymiotów. Groźne mogą być także towarzyszące osłabieniu bóle brzucha lub krwawienie z dróg rodnych.

Osłabienie w ciąży – jak sobie radzić?

Ciągłe zmęczenie w ciąży bardzo często jest dla kobiety uciążliwe – zwłaszcza wtedy, gdy dotychczas prowadziła bardzo aktywne życie, robiła karierę zawodową, realizowała swoje pasje. Nierzadko takie kobiety mają poczucie winy, że w ciąży nie są w stanie dostatecznie sprostać wszystkim obowiązkom. Rolą lekarza prowadzącego, oczywiście po wykluczeniu patologicznych przyczyn nadmiernego zmęczenia, jest również wsparcie ciężarnej i uświadomienie jej, że w tym szczególnym okresie życia warto zwolnić tempo życia i dać sobie prawo do odpoczynku.

Jeśli pojawia się częste zmęczenie w ciąży, a praca zajmuje dużą część dnia, warto przeorganizować sobie ją w taki sposób, by zrezygnować ze szczególnie wymagających i stresujących zadań (nie musi się to wiązać z całkowitą rezygnacją z pracy). Niezbędne jest wysypianie się. Kobieta ciężarna ma zwiększone zapotrzebowanie na sen – optymalnie powinna przesypiać min. 9 godzin na dobę. Z sennością w ciąży nie należy walczyć – warto pozwalać sobie także na drzemki w ciągu dnia. Sypialnia powinna być dobrze wywietrzona, warto także przed snem udać się na spacer.

W zaawansowanej ciąży kobiety mogą mieć problemy ze znalezieniem optymalnej pozycji do spania. Najlepiej jest spać na lewym boku (wtedy ukrwienie jest najlepsze) lub w pozycji półsiedzącej. Nie zaleca się spania na wznak.

Jakie są sposoby na zmęczenie w czasie ciąży?

Sposobem na ciągłe zmęczenie w ciąży jest również rozsądna aktywność fizyczna, najlepiej na świeżym powietrzu. Kobiety mogą również korzystać z ofert klubów fitness, które często mają w swojej ofercie zajęcia dla ciężarnych. Kolejnym elementem wpływającym na witalność (nie tylko w trakcie ciąży) jest prawidłowa dieta – bogata w warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste. Posiłki powinny być spożywane regularnie, często, ale w niewielkich porcjach.

Kiedy w ciąży robi się słabo, niezbędne jest optymalne nawadnianie się – najlepszym napojem jest niegazowana woda mineralna. Wbrew niektórym opiniom, kawa w ciąży nie jest przeciwwskazana – oczywiście w rozsądnych ilościach (2–3 filiżanki dziennie), jednak powinno się zrezygnować z napojów energetycznych oraz napojów typu cola. Wskazane jest zrezygnowanie z żywności wysoko przetworzonej.

Sprawdź, jaką grupę krwi będzie miało Twoje dziecko

Zmęczenie w ciąży – jak sobie pomóc?

Dobrze się odżywiaj. Zdrowa dieta uwzględniająca owoce i warzywa, produkty z pełnego ziarna i te zawierające białko nie tylko zapewni prawidłowy rozwój twojemu dziecku, ale także doda ci energii. Pamiętaj, by unikać szkodliwych przekąsek, jak chipsy czy fast-foody, które osłabią twój organizm.

Słuchaj swojego ciała. Masz ochotę na drzemkę? Połóż się i prześpij. Wprowadź zwyczaj codziennych popołudniowych drzemek, dzięki którym łatwiej się zregenerujesz. I koniecznie chodź wcześniej do łóżka – nie zarywaj nocy!

Ustal nowy plan działania. Dowiedz się, czy możesz kończyć pracę wcześniej, część pracy wykonuj w domu, a jeśli masz taką możliwość, rób sobie od czasu do czasu dzień wolny, który poświęcisz w całości na odpoczynek. Zapomnij o obowiązkach domowych, które do tej pory spoczywały na twoich barkach – przynajmniej część z nich mogą przejąć pozostali domownicy, przyjaciele albo rodzina.

Bądź aktywna. Nie polecamy forsownych ćwiczeń, ale nawet wtedy, gdy wydaje ci się, że nie masz siły na wieczorny prysznic, pomóc ci może np. krótki spacer na świeżym powietrzu. Umiarkowana aktywność pomoże ci pozostać w dobrej formie i wzmocni twój organizm.