Dziczyzna w ciąży – czy można ją jeść?

Zasady żywienia kobiet w ciąży

Dziecko od momentu poczęcia do czasu ukończenia 3 lat znajduje się w okresie tzw. programowania metabolicznego, które ma wpływ na jego całe życie. Dotyczy ono kształtowania się cech fizjologicznych oraz metabolicznych dziecka na skutek czynników środowiskowych, w tym odżywiania się ciężarnej w czasie rozwoju płodu.

Niebezpieczny dla dziecka jest zarówno niedobór, jak i nadmiar określonych składników pokarmowych, dlatego tak ważne jest przestrzeganie przez ciężarne podstawowych zasad żywienia. Produkty zakazane w ciąży to m.in. surowe mięso we wszystkich postaciach oraz alkohol. Do pozostałych reguł należą:

• stosowanie urozmaiconej diety, złożonej z dozwolonych przez lekarza produktów;
• kontrolowanie masy ciała, która powinna rosnąć zgodnie z wytycznymi dla poszczególnych trymestrów ciąży;
• spożywanie posiłków w regularnych odstępach czasu, mniej więcej co 3 godziny;
• jedzenie co najmniej 400 g warzyw i owoców dzienne, z przewagą warzyw;
• włączenie do diety 3 posiłków, zawierających produkty pełnoziarniste;
• spożywanie produktów bogatych w pełnowartościowe białko, do których należą m.in. mięsa, nabiał, ryby czy jaja;
• suplementacja niezbędnych substancji, takich jak: kwas foliowy, witamina B12, kwasy omega-3 i 6, jod czy żelazo. Jednym z najlepiej przyswajalnych i bogatych źródeł żelaza jest dziczyzna gruba;
• unikanie niezdrowej żywności typu fast food, słodyczy oraz słonych przekąsek;
• nawadnianie organizmu poprzez picie minimum 2 litrów wody niegazowanej dziennie.

Przytoczone powyżej zasady są jedynie wskazówką do prawidłowego odżywiania się kobiet w ciąży. Nadrzędne są zawsze wytyczne lekarza prowadzącego ciążę lub zarekomendowanego przez niego dietetyka, który ułoży indywidualną dietę, dobraną do potrzeb kobiety oraz jej stanu zdrowia.

Przeczytaj też: Alkohol w ciąży

Mięso zwierząt łownych – podział i przykłady

Dziczyzna to nazwa grupy mięs, pochodzących z ubitych w dozwolony i humanitarny sposób dzikich zwierząt. Mięso zwierząt łownych można podzielić w zależności od wielkości na dziczyznę grubą oraz drobną. Do pierwszej kategorii należą:

• mięso sarny;
• mięso dzika;
• mięso jelenia;
• mięso daniela.

Z kolei do dziczyzny drobnej zalicza się mięso z:

• zająca;
• dzikiego królika;
• dzikiego ptactwa np. bażanta, przepiórki czy kuropatwy.

Czytaj również: Ryby w ciąży – czy można jeść ryby w czasie ciąży?

Przewaga dziczyzny nad mięsem hodowlanym

Ze względu na wysokie ceny dziczyzny oraz korzystne właściwości zdrowotne, zalicza się ją do mięs ekskluzywnych. W Polsce zdecydowanie bardziej popularne jest tańsze mięso hodowlane. Niestety, aby zwierzęta rosły szybciej, producenci dodają do pasz antybiotyki, hormony oraz inne dodatki chemiczne. Baranina, wieprzowina, wołowina czy drób, w tym lubiany kurczak, są więc skażone pewnymi ilościami wyżej wymienionych substancji. Dodatkowo zwierzęta hodowlane przeżywają większy stres, związany z drogą do ubojni, czego skutkiem jest obecność w ich mięsie większej ilości adrenaliny niż w przypadku zwierząt dziko żyjących.

Mięso ze zwierząt łownych jest też mniej otłuszczone w porównaniu np. do wieprzowiny, a co za tym idzie zdrowsze od mięsa pochodzącego ze zwierząt hodowlanych. Ze względu na właściwości odżywcze szczególnie poleca się mięso z dzika i sarny.

Właściwości dziczyzny

Dziczyzna jest źródłem wielu cennych składników odżywczych, w tym witamin z grupy B, fosforu oraz wapnia. Jej intensywny kolor to z kolei znak obecności ważnego dla zdrowia żelaza . Dziczyzna zawiera także duże ilości pełnowartościowego białka, które jest źródłem aminokwasów egzogennych.

W kontekście ciężarnych ważna jest też niska kaloryczność tego typu mięsa, która wynosi około 120 kcal na 100 g produktu, co pozwala na lepszą kontrolę przyrostu wagi. Ze względu na niską zawartość tłuszczu i cholesterolu, dziczyznę poleca się osobom cierpiącym z powodu chorób serca.

Czytaj również: Sushi w ciąży – czy można, jakie jeść, które przepisy wybrać?

Czy w ciąży można jeść dziczyznę?

W przypadku braku przeciwwskazań lekarskich lub dietetycznych, w czasie ciąży warto jeść dziczyznę, ponieważ odgrywa istotną rolę w dostarczaniu organizmowi przyswajalnego żelaza. Szacuje się, że prawie 50% kobiet spodziewających się dziecka ma niedobory tego ważnego pierwiastka, więc jest narażonych na wystąpienie niedokrwistości. Warto przypomnieć, że zapotrzebowanie na żelazo w ciąży wzrasta z 18 do 27 mg na dobę.

Oczywiście panie, które ze względu na światopogląd nie jedzą mięsa, nie muszą włączać dziczyzny do swojej diety. Dieta wegetariańska w ciąży powinna być jednak zaplanowana przez dietetyka, który zaleci potrzebną suplementację brakujących składników odżywczych.

Zagrożenia wynikające z jedzenia dziczyzny

Podstawową zasadą dotyczącą dziczyzny jest pozyskiwanie mięsa wyłącznie ze sprawdzonego i pewnego źródła. Jedzenie dziczyzny niesie co prawda za sobą niewielkie ryzyko zarażenia włośnicą, jednakże poprzez odpowiednią obróbkę termiczną, w wyniku której giną larwy włośni, można mu zapobiec.

Czym jest włośnica?

Włośnica to ogólnoustrojowa, pasożytnicza choroba odzwierzęca, wywoływana przez larwy włośnia krętego o długości od 1,5 do 3 mm. Zakażenie polega na dostaniu się larw razem ze zjedzonym mięsem i ich dotarciu do jelita cienkiego, w którym dojrzewają, a następnie rozchodzą się po całym organizmie. Chętnie zagnieżdżają się one we wszystkich mięśniach poprzecznie prążkowanych, poza mięśniem sercowym.

Ryzyko zakażenia włośnicą powstaje wyłącznie poprzez jedzenie surowego, niepoddanego odpowiedniej obróbce cieplnej mięsa oraz jego przetworów, na których bytują larwy włośnia. Aby ustrzec się przed tą nieprzyjemną chorobą, należy kupować mięso ze sprawdzonych źródeł i odpowiednio je przygotowywać. Kobietom w ciąży poleca się jedzenie dziczyzny gotowanej przez minimum 30 minut na 1 kg mięsa lub pieczonej.

Czytaj również: Czy można jeść oscypki w ciąży? Ile mają kalorii i jak je przechowywać?