Dieta cukrzycowa w ciąży – jaka dieta w cukrzycy ciążowej?

Dieta cukrzycowa w ciąży – dieta w cukrzycy ciążowej

Cukrzyca ciążowa jest jedną z odmian cukrzycy, która dotyczy mniej niż 5 proc. kobiet ciężarnych. Choroba pojawia się zwykle w drugim trymestrze ciąży, a wykrywana jest najczęściej w 28. tygodniu, podczas wykonywania badania obciążenia glukozą.

Problemy z gospodarką węglowodanową i nieprawidłowym działaniem insuliny w czasie ciąży są związane ze zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie kobiety. Cukrzyca mija po porodzie, jednak zwiększa ryzyko zachorowania przez kobietę w przyszłości na cukrzycę typu II.

Natomiast nieleczona cukrzyca ciążowa stanowi ryzyko zdrowotne dla matki i rozwijającego się dziecka. Czy cukrzyca ciążowa zagraża dziecku? Niestety, tak.

Do najczęstszych powikłań występujących u dzieci matek z cukrzycą ciążową należą:

• wady serca,
• wady nerek,
• wodogłowie u noworodka,
• wysoka masa urodzeniowa powyżej 4 kg,
• opóźnienie w rozwoju dziecka,
• niska masa urodzeniowa.

Po wykryciu cukrzycy ciężarnych należy natychmiast wprowadzić modyfikacje żywieniowe, które prowadzą do unormowania gospodarki węglowodanowej oraz wyrównania i obniżenia poziomu cukru we krwi do wartości zalecanych w normach. Odpowiednia dieta przy cukrzycy ciążowej najczęściej wystarcza i nie ma konieczności wprowadzania leków obniżających poziom glukozy we krwi.

Zobacz też: Czy w ciąży można pić kawę?

Cukrzyca ciążowa – jak skomponować jadłospis?

Wartość kaloryczna diety ciążowej w cukrzycy powinna być dostosowana do wieku, wzrostu, masy ciała i poziomu aktywności kobiety ciężarnej. Zalecana wartość to 1500–2400 kcal. Ilość kalorii w dziennym jadłospisie diety cukrzyka ustala się na podstawie należnej (prawidłowej) masy ciała.

Istnieje kilka wzorów pomocnych w ustaleniu należnej masy ciała. Jeden z najczęściej stosowanych wygląda następująco:

należna masa ciała [kg] = wzrost [cm] – 100 – 0,5 x (wzrost [cm] – 150)

Na każdy kilogram należnej masy ciała przypada 35 kcal.

Przykładowo, kobieta ciężarna, której należna masa ciała sprzed ciąży wynosi 65 kg, powinna spożywać dziennie 2275 kcal. Kobiety w ciąży z nadwagą lub otyłe powinny zastosować dobrze zbilansowaną dietę z ograniczeniem podaży kalorii, aby doprowadzić do spadku nadmiernej masy ciała.

Typowa dieta cukrzycowa opiera się na węglowodanach o niskim indeksie glikemicznym. Coraz częściej jednak dietetycy odchodzą od takiego postępowania, ponieważ dużo lepsze efekty w poprawie stanu zdrowia przynoszą diety z mniejszym udziałem węglowodanów.

Dieta w cukrzycy ciężarnych powinna składać się maksymalnie w 40 proc. z węglowodanów, ok. 30 proc. z białka i ok. 30 proc. ze zdrowego tłuszczu.

Leczenie cukrzycy dietą – zasady diety przy cukrzycy

Jadłospis w diecie cukrzycowej powinien zawierać 6 niewielkich posiłków spożywanych regularnie co 2–3 godziny, w tym posiłek przed snem zawierający węglowodany, który zabezpiecza organizm przed nocnym niedocukrzeniem. Ilość węglowodanów należy rozłożyć równomiernie na posiłki, aby zapobiec wahaniom poziomu glukozy we krwi. Pomocne jest wtedy zastosowanie tabeli wymienników węglowodanowych (1 WW = 10 g węglowodanów przyswajalnych w produkcie).

Dieta dla kobiet w ciąży z cukrzycą powinna opierać się na:

• warzywach,
• wysokiej jakości mięsie,
• rybach i jajkach

oraz zawierać:

• zdrowe tłuszcze pochodzenia roślinnego,
• niewielkie ilości owoców,
• dodatek produktów zbożowych z pełnego przemiału.

Bardzo ważne w diecie cukrzyka jest śniadanie białkowo-tłuszczowe w postaci, np. jajecznicy z wędliną i warzywami, omletu lub awokado zapiekanego z tuńczykiem i pomidorem. Nie powinno ono zawierać produktów zbożowych ani owoców, ponieważ rano organizm jest najbardziej podatny na skoki poziomu cukru we krwi.

Warto korzystać z tabeli indeksu glikemicznego produktów i zjadać głównie produkty o niskim IG, ale nie powinien być to jedyny wyznacznik prawidłowej diety w cukrzycy ciążowej.

Jadłospis diety cukrzyka – co jeść przy cukrzycy ciążowej?

Produkty zalecane w cukrzycy ciężarnych to:

• warzywa do każdego posiłku, co najmniej 500 g dziennie;
• jajka;
• chude mięsa i wędliny bez przerostu tłuszczu, ryby;
• pestki dyni i słonecznika, orzechy i migdały;
• oleje roślinne: oliwa z oliwek, olej lniany, rzepakowy, kokosowy;
• rośliny strączkowe. Regularnie, ale w małych ilościach;
• owoce – 2 porcje dziennie. Nie więcej niż 1WW w posiłku;
• produkty zbożowe: grube kasze, płatki zbożowe, brązowy ryż, razowy makaron, pieczywo pełnoziarniste, razowe i graham. W niedużych porcjach. Unikać w pierwszym posiłku.

W przepisach diety cukrzycowej dla kobiety w trakcie ciąży mogą znaleźć się także fermentowane produkty mleczne: jogurt naturalny, kefir, maślanka – tylko w niewielkich porcjach, ponieważ znacząco podnoszą stężenie glukozy we krwi

Czego nie wolno jeść w ciąży przy cukrzycy?

Produkty przeciwwskazane, jeśli cierpisz na cukrzycę ciążową, to produkty zbożowe: drobne kasze, biały ryż i makaron, biały chleb, przetwory z białej mąki, rozgotowane kasze i makarony. Kobiety w ciąży z cukrzycą nie mogą jeść słodyczy, wyrobów cukierniczych, ciast, cukierków, czekolady. Niewskazane są także soki owocowe oraz napoje gazowane i niegazowane. W cukrzycy ciążowej jadłospis nie powinien uwzględniać owoców suszonych i tych bardzo słodkich: winogron, bananów czy fig.

Z uwagi na duża ilość cukru kobiety w ciąży z cukrzycą nie powinny jeść dżemów, marmolad, miodu i wszelkich innych produktów zawierających cukier. Nie należy także spożywać mleka, które znacząco podnosi poziom cukru we krwi. Z przepisów diety cukrzycowej w ciąży należy wykluczyć surowe mięsa, ryby i owoce morza, które mogą zawierać drobnoustroje chorobotwórcze.

Podobnie jak zdrowe kobiety spodziewające się dziecka, ciężarne z cukrzycą powinny zrezygnować z żywności wysokoprzetworzonej i typu fast food, a także z mocnej kawy, herbaty i alkoholu.