Brak apetytu w ciąży – przyczyny i sposoby na brak łaknienia w ciąży

Brak łaknienia – przyczyny braku apetytu w ciąży

Brak apetytu w ciąży to dolegliwość, która stanowi jeden z typowych objawów ciąży, przede wszystkim w pierwszym trymestrze. Główną przyczyną braku ochoty na jedzenie na początku ciąży są mdłości i wymioty, które z definicji powinny pojawiać się rano (tzw. poranne mdłości), jednak bardzo często występują również popołudniami i wieczorem.

Ponadto kobiety w pierwszym trymestrze ciąży narzekają na zawroty głowy oraz wrażliwość na zapachy, co dodatkowo nasila brak łaknienia. Wyostrzony zmysł węchu to prawdopodobnie mechanizm obronny, który ma wyczulić kobietę na wybór pożywienia jak najlepszej jakości i zapobiec zjedzeniu czegoś, co uległo zepsuciu. Zatrucie pokarmowe może być bowiem niebezpieczne dla mamy i dziecka.

Nie bez znaczenia jest spowolnienie motoryki przewodu pokarmowego, które także wywołuje mniejszy apetyt w ciąży. Ostatnią z często wymienianych przyczyn problemów z jedzeniem w ciąży jest stres. Zwykle towarzyszy on nawet kobietom, które planowały dziecko i oczekiwały ciąży. Jednak ten stan związany jest z ogromną zmianą w życiu kobiety, co bardzo często przekłada się na reakcje stresowe. Zarówno zwiększony stres, jak i mdłości oraz brak apetytu częściej pojawiają się przy pierwszej ciąży.

Przeczytaj też: Ile trwa ciąża?

Nudności w ciąży – co powoduje poranne mdłości?

Mdłości i wymioty to powszechny powód braku ochoty na jedzenie w ciąży. Mdłości dotyczą 30 proc. kobiet ciężarnych, a na mdłości i wymioty uskarża się połowa z nich. Dolegliwości pojawiają się w 4–6 tygodniu ciąży i trwają zwykle do 20–22 tygodnia. Są one związane głównie ze zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie kobiety po zapłodnieniu.

Za hormon, który w największym stopniu jest związany z nudnościami w ciąży, uważa się hCG, czyli gonadotropinę kosmówkową, gdyż dolegliwości często nasilają się wraz ze wzrostem poziomu tego hormonu we krwi kobiety. Jego najwyższe stężenie przypada na 10–12 tydzień ciąży (co pokrywa się u wielu kobiet z największym nasileniem nudności), a następnie zaczyna spadać. Również inne hormony związane z ciążą, jak estradiol, estriol, progesteron i prolaktyna, mogą przyczyniać się do nudności. Mdłości i utrata apetytu mogą mieć także podłoże psychologiczne wynikające z dużego napięcia i lęku związanego z ciążą.

Zobacz też: Świńska grypa – przyczyny, objawy, leczenie

Kiedy brak apetytu w czasie ciąży jest groźny?

Od jakości zjadanego pożywienia w dużej mierze zależy rozwój płodu. Stąd często kobiety martwią się, że ich mały apetyt w ciąży może odbić się na zdrowiu dziecka. Jeśli kobieta przed ciążą stosowała racjonalną dietę opartą na zdrowych produktach, nie ma czego się obawiać. Brak apetytu na początku ciąży jest normalny, a płód pozyskuje wszelkie niezbędne do jego rozwoju składniki z zapasów z organizmu mamy.

Warto podkreślić, że ciąża to okres, kiedy kobieta je dla dwojga, a nie za dwoje. Ważna jest jakość produktów, a nie ich ilość. Dopiero w II trymestrze dziecko zużywa tyle składników odżywczych, że zapotrzebowanie kaloryczne ciężarnej nieco wzrasta.

Brak apetytu w ciąży może stać się problemem, kiedy kobieta przez kilka dni nie jest w stanie zjeść niczego, a jej masa ciała zmniejszyła się względem wyjściowej wagi o więcej niż 3 kg. Gdy towarzyszą jej ciągłe wymioty, powinna zgłosić się do lekarza, ponieważ istnieje duże ryzyko odwodnienia. W tej sytuacji należy podać kroplówkę z elektrolitami i glukozą. Kobieta w ciąży nie powinna na własną rękę przyjmować leków przeciwwymiotnych.

Co wspomaga łaknienie w ciąży?

Produkty, które wspomagają apetyt w ciąży to:

• herbata imbirowa – starty lub drobno pokrojony imbir dodany do herbaty łagodzi mdłości i poprawia apetyt;
• banany, kasza gryczana, czerwona papryka – to niektóre źródła witaminy B6, która wpływa kojąca na układ nerwowy i zmniejsza mdłości,
• migdały, orzechy, suszone owoce – drobne przekąski pomagają na pobudzenie apetytu, ponieważ nawet niewielka objętość jedzenia, która trafia do żołądka, stymuluje wydzielanie enzymów trawiennych, co może przełożyć się na większą chęć jedzenia;
• szklanka wody wypita rano;
• skórka chleba żuta po przebudzeniu.

W przypadku braku apetytu należy zrezygnować ze sklepowych słodyczy z tłuszczami trans i syropem glukozowo-fruktozowym, a także z potraw kwaśnych, ciężkostrawnych i smażonych w głębokim tłuszczu, które dodatkowo podrażniają i obciążają żołądek.

Brak apetytu na początku ciąży – co robić?

Kiedy kobieta nie jest w stanie jeść normalnie i zjada bardzo niewielkie ilości pożywienia, powinny być to jak najbardziej odżywcze produkty – warzywa, owoce, orzechy czy jajka, a nie słodycze. Swój codzienny jadłospis warto rozbić na 6–7 małych posiłków w ciągu dnia, zamiast 3 dużych. Wbrew pozorom to długie niejedzenie nasila brak apetytu i nudności.

Mdłości pojawiają się rzadziej, jeśli do żołądka trafiają choćby małe porcje jedzenia. Dlatego wskazane jest, aby przerwy między posiłkami nie były dłuższe niż 4 godziny. Dobrze mieć pod ręką wartościowe przekąski, jak niesiarkowane suszone owoce i sięgać po nie, gdy pojawia się pierwszy głód.

W związku z nadwrażliwością na zapachy lepiej unikać wyrazistych i mocno przyprawionych dań, a wybierać produkty łagodne w smaku, np. gotowane mięso i warzywa. Posiłki powinny być atrakcyjne, ładnie podane i spożywane w spokojnej atmosferze.

Czytaj również: Cholina w ciąży – właściwości, występowanie, dlaczego warto ją przyjmować?